Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα {11/05/1771 - 22/05/1825}

«Ἡ δόξα της ποὺ ἔφθασε μέχρι τῆς ἐκπλήκτου διὰ τὴν δρᾶσιν της Εὐρώπης τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, ὀφείλεται εἰς πραγματικὰς πολεμικὰς πράξεις». Διονύσιος Κόκκινος

Την 22 Μαΐου 1825 στις Σπέτσες, η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα έπεφτε νεκρή από σφαίρα, ενώ διαπραγματευόταν με οργισμένους συγγενείς της Ευγενίας Κούτση. Αιτία της φιλονικίας υπήρξε η ενέργεια του υιού της Γιώργου Γιάννουζα (από τον πρώτο γάμο της) να φέρει την νέα στο σπίτι της μητέρας του με σκοπό να την νυμφευθεί, παρά την θέληση της οικογένεια της.

Τα Πρώτα Χρόνια       

Η «Αρτεμισία [1]» της νεώτερης ιστορίας μας, υπήρξε μια εμβληματική μορφή της επαναστάσεως του 1821. Η «πενηντάρα» επιβλητική καπετάνισσα, η μοναδική γυναίκα που μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία, με την έναρξη του αγώνος πρόσφερε τις υπηρεσίες της με το νεότευκτο πλοίο της Αγαμέμνων. Η Μπουμπουλίνα γεννήθηκε στις 11 Μαΐου 1771 στις φυλακές της Κωνσταντινουπόλεως, όπου κρατείτο ο ετοιμοθάνατος πατέρας της Υδραίος πλοίαρχος Σταυριανός Πινότσης, λόγω της συμμετοχής του στα Ορλωφικά [2]. Η μητέρα της, η Υδραία αρχοντοπούλα Σκεύω Κοκκίνη παρά την προχωρημένη εγκυμοσύνη της επεχείρησε το μακρινό ταξίδι για να συναντήσει τον ασθενή σύζυγο της. Νονός της ήταν ο Μανιάτης καπετάνιος Παναγιώτης Τρουπάκης ή Μούρτζινος, στην οποία έδωσε το όνομα Λασκαρίνα, προς τιμή της επιφανούς οικογενείας της Κωνσταντινουπόλεως. Η Μπουμπουλίνα έκαμε δύο γάμους με τους επιφανείς Σπετσιώτες πλοιάρχους, τον Δημήτριο Γιαννούζα και τον Δημήτριο Μπούμπουλη που με το όνομα του έμμεινε γνωστή στην ιστορία. Αμφότεροι οι σύζυγοι της σκοτώθηκαν πολεμώντας τους Αλγερινούς πειρατές. Η Μπουμπουλίνα έμεινε χήρα στα 40 χρόνια της για δεύτερη φορά, έχοντας αποκτήσει έξι συνολικά παιδιά (τρία από κάθε γάμο) και μία τεράστια περιουσία ανερχόμενη στα 300.000 τάλιρα.

Η Καπετάνισσα

Την 3η Απριλίου του 1821 οι Σπέτσες ήταν το πρώτο νησί που ύψωσε την σημαία της επαναστάσεως. Η Μπουμπουλίνα με τα δικά της πλοία συμμετείχε στον αποκλεισμό του Ναυπλίου, ενώ παράλληλα με δικά της έξοδα φρόντιζε για την τροφοδοσία των παλικαριών. Αρματωμένη με την επιβλητική της μορφή η θαλάσσια αμαζόνα με το προσωπικό της παράδειγμα εμψύχωνε τους πάντες και όπως την περιέγραψε ο Φιλήμων: «ὀ ἄναδρος ἠσχύνετο καὶ ὁ ἀνδρειος ὑπεχώρει». Η Μπουμπουλίνα έγινε διάσημη και δημοφιλής στο εξωτερικό για την δράση της. Όταν έπεσε η Τριπολιτσά εισήλθε μαζί με τον Κολοκοτρώνη πρώτη στην πόλη. Η συναναστροφή με τον γέρο του Μοριά είχε σαν αποτέλεσμα το γάμο του Πάνου Κολοκοτρώνη [3] με την κόρη της Ελένη [4]. Μετά την φυλάκιση του Κολοκοτρώνη από τον Γεώργιο Κουντουριώτη η Μπουμπουλίνα υποχρεώθηκε να παραμείνει στις Σπέτσες. Το πλοίο της Αγαμέμνων μετονομάσθηκε σε «Σπέτσαι» και ανατινάχθηκε με την φρεγάτα «Ελλάς» από τον Α. Μιαούλη τον Ιούλιο του 1831 κατά το κίνημα κατά του Ι. Καποδίστρια. Στην ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως ο Γουσταύος Χέρτσβεργ (Τόμος β΄ Κεφ Θ, σελ 185) αναφέρει ότι η Μπουμπουλίνα χρησιμοποίησε τον μπρούντζο από τα κανόνια του Ναυπλίου για την κατασκευή κίβδηλων νομισμάτων. Η ιστορική αλήθεια μας υποχρεώνει να αναγνωρίσουμε ότι ελάχιστοι είναι οι πρωταγωνιστές του απελευθερωτικού αγώνος οι οποίοι επέδειξαν «διαγωγήν κοσμιωτάτην». Ο πλούτος που συσσώρευσαν η Ύδρα, οι Σπέτσες και τα Ψαρά δεν ήταν αποτέλεσμα μόνο νομίμου επιχειρηματικότητος. Η Ελλάδα απελευθερώθηκε από ανθρώπους που εναντιώθηκαν στην κυριαρχία και στους νόμους του Οθωμανού δυνάστου. Μέσα σ’ αυτά τα πλαίσια η Μπουμπουλίνα είναι άξια της ευγνωμοσύνης του έθνους για την προσφορά της στην απελευθέρωση του.  

Αντγος εα Ιωάννης Κρασσάς

Βιβλιογραφία

α. Διονυσίου Α. Κόκκινου, Η Ελληνική Επανάστασις, Αθήνα 1974, Εκδοτικός Οίκος ΜΕΛΙΣΣΑ

β. Σαράντος Ι. Καργάκος, Νεώτερη Ελληνική ιστορία, Μεγάλες Μορφές και Μεγάλες Στιγμές του 21, Αθήνα 2012, ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ, τόμος  Β2

γ. Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Ηλίου, Αθήνα 194

---

[1] Βασίλισσα της Αλικαρνασσού η οποία πολέμησε γενναία στην ναυμαχία της Σαλαμίνος συμμετέχουσα στον περσικό στόλο.

[2] Αποτυχημένη εξέγερση των Ελλήνων κατά των Τούρκων το 1770 υποκινηθείσα υπό των Ρώσων κατά την διάρκεια του ρωσοτουρκικού πολέμου (1768-1774). Οι αδελφοί Ορλώφ, Θεόδωρος, Αλέξιος και Φιοντόρ εστάλησαν στην Ελλάδα με μικρή στρατιωτική δύναμη προς ενίσχυση των επαναστατών.   

[3] Δολοφονήθηκε την 21 Νοε 1824 στο χωρίο Παλλάντιο του νομού Αρκαδίας από κυβερνητικούς, κατά τον πρώτο εμφύλιο πόλεμο.

[4] Κόρη από τον δεύτερο γάμο της με τον Μπούμπουλη.