Η Βρετανία και το μέλλον της Ευρώπης

Κώστας Λάβδας (*)

Το δημοψήφισμα που προετοιμάζεται στη Βρετανία για τις 23 Ιουνίου αποτελεί ιστορική εξέλιξη: για πρώτη φορά οι πολίτες κράτους-μέλους της ΕΕ ερωτώνται όχι για περαιτέρω ενοποιητικές κινήσεις αλλά για την παραμονή στην Ένωση. Ωστόσο – σε αντίθεση με πολλά που γράφονται – δεν πρόκειται ούτε για αρχή...
κατάρρευσης της ΕΕ ούτε – στο άλλο άκρο – για εξέλιξη που θα οδηγήσει άμεσα σε στενότερη ενοποίηση ενός πυρήνα κρατών. Και, βέβαια, μόνον όσοι είχαν υιοθετήσει μια τελεολογική θεώρηση της ενοποίησης μπορεί να βρίσκονται σε έκπληξη.

Πρόκειται σίγουρα για ιστορική καμπή: το χειρότερο σενάριο (η δυνάμει καταστροφική έξοδος της Βρετανίας) είναι πιθανό (αλλά καθόλου σίγουρο) ότι θα αποφευχθεί ενόψει της συμφωνίας στα βασικά σημεία: εθνική κυριαρχία και ενίσχυση του ρόλου των εθνικών κοινοβουλίων στις ευρωπαϊκές αποφάσεις, καμία μελλοντική αλλαγή σε ευρωπαϊκές συνθήκες δεν θα θέσει σε κίνδυνο το ειδικό καθεστώς της Βρετανίας, άρνηση επιδομάτων σε νεοαφιχθέντες εργαζόμενους από άλλα κράτη μέλη της ΕΕ για τα πρώτα τέσσερα χρόνια, βρετανική εποπτεία στις βρετανικές τράπεζες και αγορές. Η συμφωνία και οι παραχωρήσεις ενισχύουν τα επιχειρήματα του Κάμερον πριν το δημοψήφισμα. Ωστόσο η ΕΕ απόκτησε μια νέα δυναμική στην κατεύθυνση της ασύμμετρης ενοποίησης. Το πρώτο αυτό συμπέρασμα βασίζεται σε κάτι που είναι ήδη γεγονός: η συμφωνία της 19ης Φεβρουαρίου αποτελεί μνημείο ασύμμετρης ενοποίησης. Βέβαια και αυτή η δυναμική παραμένει ανοικτό θέμα, ενόψει της ευρύτερης συζήτησης που θα ανοίξει στο προσεχές μέλλον γενικότερα για τις συνθήκες. Read more.