Η δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια

«Ἐφ’ ὅσον τά ἱδιαίτερα εἰσοδήματα μου ἀρκούν διά νά ζήσω, ἀρνούμαι νά ἐγγίσω μέχρι καί τού ὀβολού τά δημόσια χρήματα, ἐνῶ εὐρισκόμεθα εἴς τό μέσον ἐρειπείων καί ἀνθρώπων βυθισμένων εἴς ἔσχατη ἔνδεια». 
Ιωάννης Καποδίστριας

Την 27 Σεπ 1831 (παλ ημ), στις 0635 το πρωί, στο Ναύπλιο, στην είσοδο της εκκλησίας του Αγ. Σπυρίδωνος, ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδος Ιωάννης Καποδίστριας, δολοφονήθηκε από τους Κωνσταντίνο και Γεώργιο Μαυρομιχάλη. Ο πρώτος ήταν αδελφός και ο δεύτερος υιός του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Ο μοναδικός σωματοφύλακας του Καποδίστρια, ο μονόχειρας Γ. Κοζώνης τραυμάτισε τον Κ. Μαυρομιχάλη, τον οποίο αποτέλειωσε το πλήθος. Ο Γ. Μαυρομιχάλης μετά από 2 δίκες καταδικάσθηκε σε θάνατο και εκτελέσθηκε την 10 Οκτ 1831. Η αιτία του αποτρόπαιου εγκλήματος  υπήρξε η φυλάκιση του Πετρόμπεη από τον Καποδίστρια. Οι Μαυρομιχαλαίοι, οικογένεια με αναμφισβήτητη προσφορά στους εθνικούς αγώνες, ώθησαν τους συμπατριώτες τους σε εξέγερση αρνούμενοι όχι μόνο  να πληρώνουν φόρους, αλλά και να συνεχίσουν να τους εισπράττουν, προνόμιο που τους δόθηκε  επί τουρκοκρατίας. Μαζί με τον κυβερνήτη δολοφονήθηκε η νομιμότητα και το εθνικό συμφέρον.  Ο...

Γάλλος φιλέλληνας Ιωάννης Εϋνάρδος τιμημένος με τον τίτλο του ευεργέτη της Ελλάδος (διέθεσε τεράστια χρηματικά ποσά υπέρ του αγώνος της ανεξαρτησίας και πλήρωσε μέρους του δανείου του 1832), δήλωσε: «Ο κακούργος που δολοφόνησε τον Καποδίστρια, δολοφόνησε την πατρίδα του».

Ένας Ξεχωριστός Έλληνας

Ο Ι. Καποδίστριας γεννήθηκε στην Κέρκυρα την 10 Φεβ 1776. Βαθύτατα κατά την σκέψη και το ήθος Έλληνας, προικισμένος με τις ευγενέστερες αρετές της φυλής, ευρείας μορφώσεως, πρωταγωνίστησε στις ευρωπαϊκές υποθέσεις από την θέση του υπουργού εξωτερικών της Ρωσίας (1815-1822). Ήταν άνθρωπος με διευρυμένη σκέψη, συναίσθηση της διεθνούς πραγματικότητας, ιδιαιτέρων ικανοτήτων, διαφορετικής ποιότητας και υφής. Στις 14 Απριλίου του 1827, η εθνική συνέλευση της Τροιζήνας τον επέλεξε ομόφωνα, για 7 χρόνια πρώτο κυβερνήτη της Ελλάδος. Ο Καποδίστριας αποτέλεσε την σωτήρια λύση σε μια αλληλοσπαραζόμενη από πολιτικά πάθη Ελλάδα, σε μια χρονική στιγμή που τα πάντα ευρίσκοντο στον αέρα. Χωρίς να δεχθεί οποιαδήποτε αμοιβή αλλά αντιθέτως ενισχύοντας τα άδεια ταμεία από την προσωπική του περιουσία, εργαζόμενος νυχθημερόν, ανέλαβε ένα πολυμέτωπο αγώνα για την κατοχύρωση των συνόρων, δημιουργία κράτους, ανόρθωση της οικονομίας και καταπολέμηση της ληστείας και της πειρατείας.  

Η Αντίδραση

O Καποδίστριας αντιμετώπισε την αμετροέπεια, την υπερβολή, την δημαγωγική συκοφαντία, την απληστία και την αμέριμνη κριτική αυτών που ανέξοδα προέβαλαν το απόλυτο. Στην προσπάθεια εγκαθιδρύσεως συγχρόνου κράτους δικαίου, αντιμετώπισε την λυσσαλέα αντίδραση αυτών που τους είχαν παραχωρηθεί αποκλειστικά οικονομικά προνόμια και δικαιώματα  είσπραξης φόρων (Μανιάτες και Υδραίοι). Οι  κατ’ επάγγελμα πολιτικοί τον ήθελαν όργανο εξυπηρετήσεως προσωπικών τους συμφερόντων, από την καταχρηστική άσκηση της εξουσίας. Πολλοί πραγματικοί αλλά και όψιμοι αγωνιστές, θεωρούσαν την υπακοή στους νόμους ταυτόσημη με την οθωμανική δουλεία. Αγωνιστές με αναγνωρισμένο ήθος και κύρος, όπως ο Θ. Κολοκοτρώνης ο Κ. Κανάρης και άλλοι τον υποστήριξαν μέχρι τέλους. Αυτό όμως δεν ήταν αρκετό. Η δουλικότητα προς τους ισχυρούς και η δυσπιστία σε κάθε μορφή εξουσίας εξακολουθεί να χαρακτηρίζει πολλούς από εμάς.  Δυστυχώς η μετατροπή του Έλληνα από «ραγιά» σε νομοταγή πολίτη είναι κάτι που δεν έχει πραγματοποιηθεί ακόμα.

Τα διδάγματα

Σαν έθνος ιστορικά είχαμε τις ευκαιρίες μας να προοδεύσουμε και να ευημερήσουμε. Δεν τις αξιοποιήσαμε  αλλά  τις «δολοφονήσαμε», γιατί δεν μπορούμε να τιθασεύσουμε το τεράστιο, ιδιόμορφο, ελληνικό «εγώ μας». Είναι  εκείνο το εγώ που δημιούργησε  επιτεύγματα παγκόσμιου θαυμασμού, αλλά και μας προκάλεσε ανυπολόγιστες συμφορές. Είμαστε λαός προικισμένος που μας αξίζουν τα καλυτέρα, αρκεί να συνειδητοποιήσουμε, ότι η διαφύλαξη της ενότητας μας  και η υπακοή  στην φωνή της λογικής και του μέτρου, αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις  για την πρόοδο και την ευημερία.

Αντγος εα Ι.Κρασσάς

f.oineas@yahoo.com

Το άρθρο δημοσιεύθηκε και στην εφημερίδα Παρασκήνιο