Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος

«Ἔχω τήν τιμήν νά πληροφορήσω τήν Αὐτοκρατορικήν Κυβέρνησιν, ὅτι ἀπό τῆς στιγμῆς ταύτης, ἡ Ἑλλάς εὑρίσκεται εἴς ἐμπόλεμον κατάστασιν μετά τῆς Τουρκίας.»

Από το τελεσίγραφο της κηρύξεως πολέμου

Την 4η Οκτ 1912 (παλ. ημ), ο Έλληνας πρεσβευτής στην Κωνσταντινούπολη Γρυπάρης Ι, επέδωσε στον Υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας, την ανακοίνωση κηρύξεως πολέμου της Ελλάδος προς την Τουρκία. Μαζί με την χώρα μας κήρυξαν τον πόλεμο, η Σερβία, η Βουλγαρία και το Μαυροβούνιο. Οι ενέργειες αυτές σηματοδότησαν την έναρξη του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου. Οι 4 χώρες την 30η Σεπ 2012, επέδωσαν τελεσίγραφο προς την Υψηλή Πύλη, με το οποίο απαιτούσαν την αναγνώριση ίσων δικαιωμάτων των ομοεθνών τους με τους Οθωμανούς πολίτες, όπως επίσης και την κήρυξη καθεστώτος αυτονομίας συγκεκριμένων περιοχών. Ο Σουλτάνος απέρριψε τα αιτήματα τους. Η Τουρκία κήρυξε τον πόλεμο στις τρεις χώρες, όχι όμως και στην Ελλάδα. Στην...
προσπάθεια διασπάσεως της βαλκανικής συμμαχίας μας  πρόσφεραν την Κρήτη, με αντάλλαγμα την μη συμμετοχή της πατρίδος μας στον πόλεμο. Ο Έλληνας πρωθυπουργός Ε. Βενιζέλος αρνήθηκε  την τουρκική προσφορά.

Το Πρελούδιο του Πολέμου

Η Ελλάδα μετά την επονείδιστη ήττα του 1897, επιδόθηκε σε ριζική αναδιοργάνωση του στρατού και του στόλου σε σύγχρονα ευρωπαϊκά πρότυπα. Επί πρωθυπουργίας Γ. Θεοτόκη επιτελέσθηκε μεγάλο έργο το οποίο ολοκληρώθηκε από τον Ε. Βενιζέλο. Η Ιταλία κήρυξε την 29 Σεπ 1911 τον πόλεμο στη Τουρκία, με σκοπό την κατάληψη της Κυρηναϊκής και της Τριπολίτιδας(Λιβύη). Ο Βενιζέλος πρότεινε στους Ιταλούς να στείλουν στρατό στην Ελλάδα, για να συνεχίσουμε από κοινού προς απελευθέρωση της Μακεδονίας και της Ηπείρου. Οι Ιταλοί αρνήθηκαν και συνέστησαν ψυχραιμία και αυτοσυγκράτηση. Τότε κατέλαβαν τα Δωδεκάνησα, για να πιέσουν την Τουρκία να συνθηκολογήσει. Την εποχή αυτή η Βουλγαρία εμφανιζόταν  σαν ο ισχυρός παράγων Βαλκάνια. Υπέγραψε αμυντική συμφωνία με την Σερβία, στην οποία προβλεπόταν κατανομή των εδαφικών κερδών. Ο Βενιζέλος τελικά την τελευταία ώρα(5 Οκτ 2012), υπέγραψε αμυντική συμφωνία μόνο με την Βουλγαρία, χωρίς να υπάρχει συμφωνία διαμοιράσεως των οθωμανικών περιοχών. Η μη ύπαρξη αυτής της συμφωνίας απέβη τελικά προς όφελος μας.

Υποτίμηση της Ελλάδος

Το αξιόμαχο του Ελληνικού Στρατού ήταν υποτιμημένο τόσο από τους συμμάχους μας, όσο και από τους αντιπάλους μας. Ο οργανωτής του Τουρκικού στρατού, γερμανός στρατηγός Φον Ντερ Γκόλτς είχε δηλώσει ότι, ο Σαραντάπορος θα γινόταν ο τάφος του Ελληνικού Στρατού. Ο Ελληνικός στόλος ήταν όμως απαραίτητος για να παρεμποδίσει την μεταφορά Τουρκικών στρατευμάτων από την Μ. Ασία στη Μακεδονία. Η Ελλάδα στο μέτωπο της Μακεδονίας παρέταξε 7 μεραρχίες Πεζικού και 1 Ταξιαρχία Ιππικού, με 70 πολυβόλα και 96 πυροβόλα, συνολικής δυνάμεως 100.000 χιλ. ανδρών. Τόσο οι διοικητές των μεραρχιών και των συνταγμάτων, όσο και οι αξιωματικοί του επιτελείου, ήσαν ικανότατοι και άρτια κατηρτισμένοι. Επικεφαλής της στρατιάς Θεσσαλίας τοποθετήθηκε  ο διάδοχος Κωνσταντίνος. Ο Βενιζέλος ως πρωθυπουργός και υπουργός στρατιωτικών ενεργούσε σε αγαστή συνεργασία μαζί του και υποστήριζε τις στρατιωτικές επιχειρήσεις.

Τα Συμπεράσματα

Σε διάστημα 10 μηνών (Α΄ και Β΄ Βαλκανικός Πόλεμος), η πατρίδα μας διπλασιάστηκε σε έκταση και πληθυσμό και κατέστη ένα βιώσιμο και υπολογίσιμο έθνος. Όλα αυτά επετεύχθησαν χωρίς την υποστήριξη των μεγάλων δυνάμεων, τις οποίες πολλές φορές εκλιπαρήσαμε στο παρελθόν χωρίς αποτέλεσμα. Η δημιουργία για πρώτη φορά μετά την απελευθέρωση της Ελλάδος, αξιόμαχου στρατού και στόλου σε συνδυασμό με την αρραγή ενότητα όλων για την κατάκτηση της νίκης, μας οδήγησαν σε έναν ανεπανάληπτο θρίαμβο. Ήταν η περίοδος που οι προγονοί μας αισθανόντουσαν υπερήφανοι όσο ποτέ άλλοτε, γιατί είχαν γεννηθεί Έλληνες.

Αντγος εα Ι. Κρασσάς/f.oineas@yahoo.com