Το AKP μετασχηματίσθηκε σε καθεστώς - Το Plan B του Ερντογάν

Του Χρήστου Μηνάγια / www.geostrategy.gr

Μετά το 2011, το κυβερνόν κόμμα ΑΚΡ μετασχηματίσθηκε σε καθεστώς και συγκεκριμένα στο καθεστώς Ερντογάν, το οποίο όχι μόνο δεν μπόρεσε να επιλύσει κανένα από τα μεγάλα προβλήματα της χώρας, αλλά τα έκανε περισσότερο πολύπλοκα. Συγκεκριμένα αναφερόμαστε στα προβλήματα που αντιμετωπίζει η τουρκική εξωτερική πολιτική, η οικονομία, η ενότητα, η συνοχή, καθώς επίσης το περιβάλλον της εσωτερικής και εξωτερικής ασφάλειας της χώρας...
Με τη ίδια διαδικασία σκέψης, η δεσποτική και καταπιεστική διακυβέρνηση Ερντογάν είναι υπεύθυνη, αφενός για την κλιμακούμενη αστάθεια στην εσωτερική ασφάλεια της χώρας λόγω της άρνησης της να επιλύσει το κουρδικό πρόβλημα, αφετέρου για τις παράνομες δραστηριότητες, τα οικονομικά σκάνδαλα, τον ολιγαρχικό έλεγχο της οικονομίας, τις αυθαίρετες παρεμβάσεις στη δικαιοσύνη και την παιδεία, την ολοκληρωτική κατάρρευση του κράτους δικαίου, τον εκμηδενισμό της ελευθερίας έκφρασης και των ΜΜΕ, καθώς επίσης τη συστηματική απομόνωση των αλεβητών και την ποδηγέτηση τους από το σουνιτικό δογματισμό.  

Με δεδομένο ότι, κανένας δικτάτορας δεν μπόρεσε να παραμείνει στην εξουσία χωρίς να έχει εξασφαλίσει την ασφάλεια και σταθερότητα της χώρας του όπως αυτός επιθυμεί, στις 22 Μαΐου 2016 θα πραγματοποιηθεί το Έκτακτο Συνέδριο της Κεντρικής Εκτελεστικής Επιτροπής του ΑΚΡ, προκειμένου να αναδιοργανωθεί το κόμμα, να αλλάξει η ηγετική ομάδα του και να εκλεγούν:

· Ο νέος αρχηγός του κόμματος, του οποίου η υποψηφιότητα θα ανακοινωθεί στις 20 Μαΐου 2016.

· Τα 50 βασικά και 25 εφεδρικά μέλη της Κεντρικής Εκτελεστικής Επιτροπής του κόμματος. Εκτιμάται ότι θα αντικατασταθούν 10 από τα υπάρχοντα μέλη.

· Τα 11 βασικά και 5 εφεδρικά μέλη του Κεντρικού Πειθαρχικού Συμβουλίου του κόμματος.

· Τα 3 βασικά και 2 εφεδρικά μέλη του Διοικητικού και Διαιτητικού Γενικού Συμβουλίου του κόμματος.

· Τα 5 βασικά και 2 εφεδρικά μέλη της Επιτροπής Δεοντολογίας και Ηθικής του κόμματος.

Ακολούθως, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα επιδώσει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στο νέο αρχηγό του ΑΚΡ και στη συνέχεια θα πραγματοποιηθεί ψηφοφορία στην Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση, προκειμένου η 65η Κυβέρνηση να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης το αργότερο μέχρι τις 05 Ιουνίου, δεδομένου ότι στις 06 Ιουνίου αρχίζει το Ραμαζάνι. Ειδικότερα, θα πρέπει να ψηφίσουν ΝΑΙ πάνω από το 50% των παρόντων στη ψηφοφορία βουλευτών. Με δεδομένο λοιπόν ότι, το κόμμα ΑΚΡ διαθέτει 317 έδρες επί συνόλου 550, είναι βέβαιο ότι θα δοθεί η ψήφος εμπιστοσύνης στη νέα κυβέρνηση. Φυσικά, δεν θα πρέπει να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο, άλλος να είναι ο αρχηγός τους κόμματος και σε άλλον να δοθεί η εντολή σχηματισμού κυβέρνησης.

Κατόπιν, μέχρι το τέλος Ιουνίου, η νέα κυβέρνηση θα καταθέσει πρόταση για τροποποίηση των άρθρων 101 και 104 του Συντάγματος. Αναλυτικότερα: α. Από το άρθρο 101 θα διαγραφεί η φράση «Το άτομο που εκλέγεται πρόεδρος της Δημοκρατίας αποκόπτει κάθε μορφής σχέση με το κόμμα του και παύει να είναι μέλος της Εθνοσυνέλευσης». Φυσικά αυτό σημαίνει ότι, στο επόμενο Συνέδριο της Κεντρικής Εκτελεστικής Επιτροπής του ΑΚΡ, πιθανόν ο Ερντογάν να θέσει υποψηφιότητα για την αρχηγία του κόμματος. β. Το άρθρο 104 αναγράφει ότι «Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι επικεφαλής του κράτους». Με την τροποποίηση που θα τεθεί προς ψήφιση, στο άρθρο αυτό θα αναγράφεται ότι «Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας θα είναι επικεφαλής τους κράτους και της εκτελεστικής εξουσίας». Συνεπώς, θα νομιμοποιείται πλέον ο Ερντογάν να προεδρεύει στο Υπουργικό Συμβούλιο, κάτι το οποίο έχει επιβληθεί από αυτόν de facto έξη φορές, καταδεικνύοντας παράλληλα ότι ο πρόεδρος της Δημοκρατίας θεωρεί ανεπαρκές το κοινοβουλευτικό σύστημα της χώρας του.    

Όπως γίνεται κατανοητό, τα γεγονότα τείνουν να βεβαιώσουν ότι, μετά την αντικατάσταση του αρχηγού του κόμματος ΑΚΡ και πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου, θα επιταχυνθούν οι διαδικασίες για την αλλαγή του πολιτεύματος στην Τουρκία. Εν προκειμένω θα λέγαμε ότι, ο οδικός χάρτης του Ερντογάν για την αλλαγή του πολιτεύματος της χώρας σε μια μορφή προεδρικής ή ημιπροεδρικής δημοκρατίας θα περιλαμβάνει τέσσερεις Φάσεις. Τη Φάση της Προετοιμασίας, η οποία προβλέπεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Ιουνίου 2016. Τη Φάση της Διαπραγμάτευσης με τους Πολίτες, η οποία πρόκειται να ολοκληρωθεί σε τέσσερεις μήνες με καταλυτική ημερομηνία στο τέλος Οκτωβρίου 2016. Υπόψη ότι, πριν τεθεί προς διαβούλευση στην Εθνοσυνέλευση η πρόταση αλλαγής του πολιτεύματος, θα πρέπει να έχει εξασφαλισθεί η αποδοχή της από την τουρκική κοινωνία. Για το λόγο αυτό θα διοργανωθούν συνέδρια και ημερίδες, καθώς επίσης θα εντατικοποιηθεί η σχετική αρθρογραφία και οι τηλεοπτικές εκπομπές στα ερντογανικά ΜΜΕ. Παράλληλα, ο πρόεδρος Ερντογάν πραγματοποιεί συγκεντρώσεις των κοινοταρχών (ήδη πραγματοποίησε 23 συγκεντρώσεις) προκειμένου αυτοί να ενημερώσουν τους πολίτες των χωριών και συνοικιών που διοικούν, για τα πλεονεκτήματα της αλλαγής του πολιτεύματος. Συγχρόνως όμως θα πρέπει να επισημανθεί ότι, το 2016 ο Ερντογάν αύξησε το μισθό των κοινοταρχών κατά 44% σε σχέση με το 2015. Κατόπιν, θα ακολουθήσει η Φάση των Προτάσεων και της Πολιτικής Διαπραγμάτευσης και τέλος θα υπάρξει η Φάση της Τελικής Απόφασης και Έγκρισή της Μέσω Ψηφοφορίας.

Αναφορικά με την αλλαγή του πολιτεύματος κρίνεται σκόπιμο να επισημανθούν δύο περιπτώσεις. Πρώτον, αυτή μπορεί να εγκριθεί από την Εθνοσυνέλευση εφόσον εξασφαλισθούν 367 ψήφοι. Τούτο όμως δεν είναι εφικτό διότι το ΑΚΡ διαθέτει 317 έδρες. Η δεύτερη περίπτωση, έχει να κάνει με τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, με την προϋπόθεση ότι, η διεξαγωγή του θα εγκριθεί από την Εθνοσυνέλευση με 330 ψήφους και άνω. Προφανώς, η επικύρωση ή απόρριψη της πρότασης του Ερντογάν θα πραγματοποιηθεί με τη διαδικασία του δημοψηφίσματος, αφού σύμφωνα με εκτιμήσεις, το Εθνικιστικό Κόμμα ΜΗΡ θα τη στηρίξει, μερικώς, με 13 ψήφους τουλάχιστον (σ.σ. διαθέτει 40 έδρες). Επιπλέον, η στήριξη του ΜΗΡ προς τον Ερντογάν έχει να κάνει περισσότερο με το γεγονός ότι,  οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις προβλέπουν ότι, το κόμμα αυτό δεν ξεπερνά το εκλογικό όριο του 10% και σε περίπτωση που ο Ερντογάν προκήρυττε πρόωρες εκλογές οι εθνικιστές θα έμεναν εκτός του κοινοβουλίου.

Τέλος, κρίνεται σκόπιμο να επισημανθεί ότι «το χάος και οι συγκρουσιακές καταστάσεις» αφενός αυξάνουν πάντα την ισχύ του Ερντογάν, αφετέρου ενεργοποιούν τα εθνικιστικά αντανακλαστικά των Τούρκων υπέρ αυτού, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για μια ενδεχόμενη εξαγωγή κρίσης προς την Ελλάδα, την Κύπρο, τη Συρία και τους Κούρδους.

* Ο Χρήστος Μηνάγιας είναι ανώτατος αξιωματικός εα, απόφοιτος ΣΣΕ, ΣΕΕΘΑ, Διακλαδικής Σχολής Εθνικής Άμυνας Γαλλίας και ιδρυτικό μέλος Ακαδημίας Στρατηγικών Αναλύσεων (ΑΣΑ) - Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (ΕΛΙΣΜΕ). Ως ειδικός επί θεμάτων Τουρκίας συνέγραψε τα βιβλία «Η Γεωπολιτική Στρατηγική και η Στρατιωτική Ισχύς της Τουρκίας» (εκδόσεις Τουρίκη), «Αποκαλύπτοντας τον Τουρκικό Λαβύρινθο, Ισλάμ και Πολιτική στην Τουρκία» (εκδόσεις Κάδμος) και «Απόρρητος Φάκελος Τουρκία, Η Εθνική Στρατηγική της Τουρκίας» (εκδόσεις Κάδμος), ενώ είναι τακτικός αρθρογράφος επί θεμάτων Τουρκίας στην ιστοσελίδα www.geostrategy.gr και άρθρα του έχουν δημοσιευθεί σε εφημερίδες, περιοδικά και ιστοσελίδες της Ελλάδος και της Κύπρου. Ομιλεί αγγλικά, γαλλικά και τουρκικά.