papaparisis
---> Η ανάρτηση απόψεων και άρθρων δεν σημαίνει και υιοθέτηση των αναγραφομένων. <----

2017-11-18

Η Μάχη του Σομμ (Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος)

«Στήν κοιλάδα τοῦ Σόμμ, καλοκαίρι, φθινόπωρο, χειμώνα τὸ κροτάλισμα τοῦ πολυβόλου ἀκούγεται ἀσταμάτητα. Θάνατος καὶ θρῆνος μαζί». Βρέθηκε στα προσωπικά εἴδη στρατιώτου ποὺ σκοτώθηκε στήν μάχη τοῦ Σόμμ.
Την 18η Νοεμ. 1916, τερματίσθηκε μετά από 141 ημέρες η μάχη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, στην περιοχή του ποταμού Σομμ (Somme), 125 χλμ. βορείως του Παρισιού, η οποία διεξήχθη από τους Βρετανούς και τους Γάλλους εναντίον των Γερμανών. Στην μεγαλύτερη μάχη του Δυτικού Μετώπου με σκοπό την διάσπαση της γερμανικής αμύνης, έλαβαν μέρος 3 εκατομμύρια Βρετανοί και Γάλλοι στρατιώτες και 1,5 εκατ. Γερμανοί.[1] Θεωρείται η πλέον πολύνεκρη μάχη στην ιστορία της ανθρωπότητος, αφού οι απώλειες ξεπέρασαν το 1 εκατ. νεκρούς και τραυματίες και από τις δύο πλευρές.[2]
Η Αποκορύφωση των Μαχών
Τον Δεκ. του 1915 οι σύμμαχοι συμφώνησαν να εκτοξεύσουν ταυτόχρονες επιθέσεις ευρείας κλίμακος κατά των Γερμανών και Αυστριακών στο γαλλικό, ιταλικό και ρωσικό μέτωπο, με σκοπό την καταστροφή των δυνάμεων τους και την επίσπευση του τερματισμού του πολέμου. Στο δυτικό μέτωπο η διεύθυνση της επιχειρήσεως ανατέθηκε στον διοικητή του Βρετανικού Εκστρατευτικού Σώματος (60 μεραρχίες) στρατάρχη Ντάγκλας Χέιγκ (Douglas Haig). Την 1η Ιουλ. 1916, μετά πενθήμερο καταιγισμό πυροβολικού και 20 υπόγειες ισχυρότατες εκρήξεις στις θέσεις των αμυνομένων,[3] 13 βρετανικές και 5 γαλλικές μεραρχίες επιτέθηκαν επί ενός μετώπου 32 χλμ. Ο τελευταίος διάδοχος του βαυαρικού θρόνου στρατάρχης Ρούμπρεχτ Φον Μπάγερν (Rupprecht Von Bayern)[4] διοικούσε τις 11 γερμανικές μεραρχίες που αμυνόντουσαν του τομέως. Οι Γερμανοί είχαν κατασκευάσει διπλές σειρές συρματοπλεγμάτων πλάτους από 9 έως 30 μέτρα και ύψους 1,5 μέτρου. Τα στρατεύματα διέμεναν σε καταφύγια βάθους 10 μέτρων, που άντεχαν στα ισχυρότερα πυρά πυροβολικού. Μετά την λήξη των βομβαρδισμών εξερχόντουσαν για να αντιμετωπίσουν με τα φονικά πυρά των πολυβόλων τους επιτιθέμενους. Οι νεκροί Βρετανοί της 1ης Ιουλ. ανήλθαν στις 20.000. Στους επόμενους 5 μήνες οι σύμμαχοι επετέθησαν διαδοχικά σε 14 τοποθεσίες της εχθρικής παρατάξεως. Τα τοπωνύμια έδωσαν το όνομα τους σε πολύνεκρες μάχες που εντάχθηκαν στην μεγάλη μάχη του Σόμμ. Το μόνο κέρδος του πολύνεκρου αγώνος υπήρξε η προώθηση του συμμαχικού μετώπου κατά 10 χιλιόμετρα, χωρίς να καταληφθεί ουδεμία ισχυρή θέση της γερμανικής γραμμής αμύνης.  
Το Τέλος της Φάλαγγος  
Στην μάχη του Σομμ πραγματοποιήθηκε ευρεία συμμετοχή της αεροπορίας και από τις δύο πλευρές. Την 15η Σεπ. 1916, στην περιοχή Φλέρ Κουρσελέτ, τα 50 πρώτα βρετανικά άρματα μάχης ΜΑΡΚ 1 πραγματοποίησαν την παρθενική τους εμφάνιση, από τα οποία επιβίωσαν μόνο τρία. Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος σηματοδότησε το τέλος της στρατιωτικής τακτικής η οποία στηρίζονταν στο σχηματισμό της φάλαγγος, η οποία υπήρξε ελληνική επινόηση πριν από 25 αιώνες. Οι στρατοί όλων των εμπόλεμων κρατών του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου επιτίθεντο σε διαδοχικές σειρές αραιάς φάλαγγος υπό την υποστήριξη των πυρών του πυροβολικού. Η βιομηχανική παραγωγή όπλων παρείχε την δυνατότητα στρατολογήσεως εκατομμυρίων ανδρών για την συγκρότηση τεραστίων στρατών. Το πλεονέκτημα της αριθμητικής υπεροχής το ανέτρεψε η εμφάνιση του πολυβόλου,[5] το οποίο με συνεχές βολές 300 σφαιρών ανά λεπτό, θέριζε σαν στάχυα τους επιτιθέμενους. Η αδυναμία των στρατηγών να προσαρμόσουν τις στρατιωτικές τακτικές στα δεδομένα των νέων όπλων, δημιούργησε τα αχανή στρατιωτικά κοιμητήρια, όπου αναπαύονται τα θύματα αυτής της συρράξεως.
Νίκη δια της «Αφαιμάξεως»
Η μάχη του Σομμ και αυτή του Βερντέν (Φεβ.-Αυγ. 1916) που προηγήθηκε, απεικόνισαν σε μικρογραφία όλο τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, με όλο τον ηρωισμό και την ματαιοπονία του, με τις δόξες του και την ανείπωτη φρίκη. Ο αρχηγός του γερμανικού επιτελείου Έριχ Φον Φάλκενχαϊν  το διατύπωσε με τον πλέον κυνικό τρόπο κατά την μάχη του Βερντέν: «Η Γαλλία θα υποκύψει από την αφαίμαξη των ανθρώπινων ζωών». Οι τεράστιες απώλειες συνέβαλαν στην πτώση του ηθικού των στρατιωτών και την απώλεια της μαχητικότητoς. Οι εμπόλεμες δυνάμεις έμοιαζαν με δύο πυγμάχους, οι οποίοι παρότι είχαν φτάσει στα όρια της εξαντλήσεως, δεν αποδεχόντουσαν την ισοπαλία, αλλά πρόσμεναν ποιος θα καταρρεύσει πρώτος. Η είσοδος των ΗΠΑ, το επόμενο έτος στον πόλεμο, παρείχε την ανανέωση, τα μέσα και το προσωπικό, με τα οποία οι σύμμαχοι κέρδισαν τον πόλεμο. Η αύξηση της μαχητικής ισχύος των όπλων, δεν αποθάρρυναν την Γερμανία να ξεκινήσει ένα δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, εγκαινιάζοντας νέες τακτικές. Σήμερα ο εφιάλτης της ολικής καταστροφής από τα πυρηνικά, παρεμποδίζει ένα νέο παγκόσμιο πόλεμο, αλλά όχι και τις περιφερειακές συγκρούσεις.
Αντγος ε.α. Ιωάννης Κρασσάς
Βιβλιογραφία
1. Εγκυκλοπαίδεια ΠΑΠΥΡΟΣ LAROUSSE BRITTANICA, Εκδοτικός οίκος ΠΑΠΥΡΟΣ, Αθήνα 2007.
2. ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ 20ου ΑΙΩΝΟΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΧΡΥΣΟΣ ΤΥΠΟΣ, Αθήνα 1968.


[1] Στην μάχη συμμετείχαν συνολικά 50 βρετανικές (1,5 εκατ. άνδρες), 48 γαλλικές (1,4 εκατ. άνδρες) και 50 γερμανικές  μεραρχίες (1,5 εκατ. άνδρες)
[2] 420.000 Βρετανοί, 240.000 Γάλλοι και 500.000 Γερμανοί νεκροί και τραυματίες.
[3] Το μηχανικό έσκαψε υπόγειες σήραγγες και τοποθέτησε τεράστιες ποσότητες εκρηκτικών σε  ισχυρά σημεία στηρίγματος των γερμανικών θέσεων.
[4] Θεωρείται ένας από τους καλύτερους Γερμανούς στρατηγούς του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Αντιτάχθηκε στον Χίτλερ, με αποτέλεσμα να διαφύγει στο εξωτερικό, ενώ η οικογένεια του φυλακίσθηκε στο Νταχάου.
[5]  Το πολυβόλο αυτομάτου γεμίσεως και οπλίσεως εφευρέθηκε to 1883 από τον Χίραμ Στίβεν Μάξιμ (Hiram Stevens Maxim, 1840-1916). Ο Μάξιμ ήταν Αμερικανός ο οποίος μετοίκησε στο Ηνωμένο Βασίλειο.  

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΠΡΟΣΟΧΗ: ΑΝΑΡΤΩΝΤΑΙ ΜΟΝΟΝ ΕΠΩΝΥΜΑ ΣΧΟΛΙΑ.
Οι απόψεις - τοποθετήσεις - σχόλια γίνονται με δική σας ευθύνη.