"Αγωγός γέφυρα Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδας" Τι γράφει ο Guardian

Επιμέλεια: Λ. ΛΙΓΟΥΡΙΩΤΗΣ

Την ευκαιρία να θέσουν στον αρμόδιο αξιωματούχο της ΕΕ το θέμα της κατασκευής αγωγού που θα φέρνει το Κυπριακό και Ισραηλινό φυσικό αέριο στην Ευρώπη, θέλουν να έχουν οι κυβερνήσεις των δύο χωρών και της Ελλάδας στο περιθώριο της Συνόδου των  Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ στις 9 Δεκεμβρίου, αναφέρει χθεσινό ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας Guardian. Πρόκειται για τον  αγωγό East Med Pipeline που θα μπορούσε να εξασφαλίζει στην Ευρώπη περίπου 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου ετησίως, συμβάλλοντας στην ενεργειακή ασφάλεια της γηραιάς ηπείρου. Θα πρόκειται για τον μακρύτερο...

αγωγό του κόσμου, καθώς θα καλύπτει μήκος 1.530 χιλιομέτρων.

Η βρετανική εφημερίδα έγραψε ότι ο  Υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ κ. Σιλβάν Σαλόμ έχει ήδη θέσει το θέμα σε Υπουργική Σύνοδο στη Ρώμη και είχε μια πρώτη επαφή με τον Αντιπρόεδρο της ΕΕ για την ενεργειακή ένωση κ. Μάρος Σέφκοβιτς. Με τον κ. Σέφκοβιτς ελπίζεται πως θα υπάρχει αναλυτικότερη συζήτηση στις 9 του μηνός, καθώς το έργο απαιτεί κοινοτική χρηματοδότηση. Ωστόσο η έγκυρη βρετανική εφημερίδα φαίνεται να έχει...χάσει ένα (μικρό...) μέρος της εξέλιξης -σημαντικό όμως σε αυτά τα ''προγράμματα'' όπου κάθε κομμάτι του παζλ έχει την δυναμική του. Είναι ορισμένα βήματα που ενισχύουν το ρεπορτάζ του Guardian, φωτίζουν όμως καλύτερα την εικόνα. Ήδη στην Σύνοδο της Ρώμης, όπως έχει δηλώσει από τις 19-11-2014 ο Έλληνας Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, κ. Γιάννης Μανιάτης, ο Ισραηλινός ομόλογός του ζήτησε την άμεση συμμετοχή του στην επιλογή προώθησης των ενεργειακών φυσικών πόρων της Ανατολικής Μεσογείου μέσω του εν λόγω αγωγού -του αγωγού East Med Pipeline -  αλλά και στην κατασκευή του ίδιου του αγωγού!

Ευρωπαϊκό ενεργειακό πρόγραμμα 

Και βεβαίως οι κκ Μανιάτης και  Σιλβάν Σαλόμ, μαζί με τον Κύπριο ομόλογό τους κ. Γιώργο Λακκοτρύπη τα είπαν στην Ιταλική πρωτεύουσα και με τον Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αρμόδιο για θέματα ενέργειας, κ. Μάρος Σέφτσοβιτς. Εκεί όλοι μαζί συμφώνησαν να τα πουν ξανά στις Βρυξέλλες - που αναφέρει ο Γκάρντιαν: ''Με τον Κύπριο και τον Ισραηλινό ομόλογό μου, κάναμε επίσης γνωστή τη βούλησή μας να οργανωθεί άμεσα συνάντηση στις Βρυξέλλες, προκειμένου να υλοποιηθεί αυτή η σημαντικότατη πρωτοβουλία για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, στην οποία επιθυμούμε να συμμετάσχει και η Ιταλία. Ο νέος αυτός αγωγός εξασφαλίζει μια νέα πηγή τροφοδοσίας, που είναι τα κοιτάσματα του Ισραήλ και της Κύπρου'' είχε ανακοινώσει από τότε  ο κ. Μανιάτης, στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, δίνοντας έμφαση στην τριμερή συμφωνία.

''Και η Ιταλία''

Κι αυτό καθώς ο αγωγός East Med Pipeline, με τη συμμετοχή της Edison, από τα θαλάσσια κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου θα επεκταθεί στην Κύπρο, την Κρήτη, στη συνέχεια στη δυτική Ελλάδα, (Πελοπόννησο - Ήπειρο) και θα συναντήσει, τελικά τον ελληνο-ϊταλικό αγωγό IGI (διασυνδετήριο αγωγό Ελλάδα- Ιταλία),που είναι προέκταση του ΤΑΡ. ''Το Ισραήλ, εκτός από τη συμμετοχή με τα κοιτάσματά του, εξέφρασε ενδιαφέρον να πάρει μέρος και στην κατασκευή του αγωγού East Med Pipeline'' τόνισε ο  Μανιάτης και πρόσθεσε: ''Μας ενδιαφέρει να συμμετάσχει και η ιταλική κυβέρνηση, αφού θεωρώ πως είναι ότι καλύτερο έχουμε πετύχει στον σημαντικότατο αυτό τομέα, τα τελευταία πέντε χρόνια''.

«Τα άστρα έχουν ευθυγραμμιστεί»

Προς επίρρωση ουσιαστικά όλων αυτών, σύμβουλος του κ. Σαλόμ είπε χθες στην Guardian ότι με την ανάγκη διαφοροποίησης των πηγών ενέργειας και ενεργειακής ασφάλειας ψηλά στην ευρωπαϊκή ατζέντα, ''τα άστρα έχουν ευθυγραμμιστεί'' ευνοώντας την επιδίωξη των τριών χωρών σε αυτή τη συγκυρία. Σημειώνονται πάντως και οι προειδοποιήσεις των Παλαιστινίων ότι αν δεν υπάρξει επίλυση των ευρύτερων περιφερειακών διενέξεων, τότε ο αγωγός κινδυνεύει να καταστεί μία ακόμα πηγή έντασης. Ο Υπουργός Ενέργειας της Παλαιστινιακής Αρχής κ. Ομάρ Κετανέχ δήλωσε στην βρετανική εφημερίδα ότι ''ο στόχος της ενεργειακής ασφάλειας αρχίζει με τη σαφή οριοθέτηση όλων των τεμαχίων αερίου''. Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχολιάζει  ότι κοιτάσματα σαν αυτό του Λεβιάθαν στην ανατολική Μεσόγειο θα μπορούσαν να παίξουν πολύ σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση των προβλημάτων ενεργειακής ασφάλειας τόσο των παραγωγών χωρών όσο και των γειτόνων τους. Το ίδιο, προσθέτει, θα ίσχυε και για την ΕΕ γενικότερα.

Συνάντηση Μανιάτη και με τον Παλαιστίνιο

Έχει την σημασία του να πούμε πώς στην σημασία της περιφερειακής συνεργασίας με τις χώρες της Μεσογείου. έγινε ιδιαίτερη αναφορά και στη διάσκεψη της Ρώμης Ο κ. Μανιάτης είχε συνάντηση και τον υπουργό ενέργειας της Παλαιστινιακής Αρχής, στο γενικότερο πνεύμα να λειτουργήσουν ακριβώς οι υδρογονάνθρακες ως μέσο για την επίλυση των προβλημάτων και όχι για την επιδείνωσή τους.

Η χρηματοδότηση

Πρέπει να πούμε εδώ ότι ο  East Med Pipeline μέχρι τώρα ήταν μόνο ένα σχέδιο συνεργασίας της Ελλάδας και της Κύπρου για την μεταφορά του κυπριακού φυσικού αερίου, που είχε ''στα υπόψιν της η ΕΕ'' ως εναλλακτικό δρόμο. Ούτε τον είχε ξεχάσει αυτόν τον δρόμο ούτε του είχε δώσει όμως προτεραιότητα. Αλλά τώρα με την συμφωνία συμμετοχής και του Τελ Αβίβ, θα μπορεί να μεταφέρει αέριο από τα κοιτάσματα του Ισραήλ, προς την Ευρώπη.με ισραηλινή χρηματοδότηση - χώρια αυτή της ΕΕ. αλλά πιθανά και της Ιταλίας, σε εθνικό επίπεδο.

Η αντίδραση της Τουρκίας

Το πόσο σημαντική εξέλιξη είναι αυτή επισημαίνει σε πρόσφατη ανάλυσή του ο Λουκάς Δημάκας στο σάιτ aixmi.gr: Μόλις τις προάλλες, γράφει, εκπρόσωπος Ισραηλινής εταιρίας προέκρινε εμμέσως πλην σαφώς την  προώθηση των ενεργειακών πόρων προς την Ευρώπη μέσω Κύπρου και μετά Τουρκίας - κάτι που φυσικά το παλεύει ολόκληρο το τουρκικό λόμπι -πολιτικό, διπλωματικό, οικονομικό- εδώ και 2-3 χρόνια. Και είναι βέβαιο ότι θα το παλέψει ακόμα σκληρότερα. Το διαγραφόμενο από τις δηλώσεις Μανιάτη σχήμα ενεργειακής συνεργασίας Ελλάδας- Κύπρου- Ισραήλ στην κατασκευή και χρήση του εν λόγω αγωγού, αποτελεί, αν επιτευχθεί, νέο στρατηγικό δεδομένο για  την γεωπολιτική σημασία της Ελλάδας, επισημαίνει στην ανάλυσή του. Το ενδιαφέρον είναι ότι - παρόλο το κόστος και τις τεχνικές δυσκολίες ως υποθαλάσσιος αγωγός- η κατασκευή του αποτελεί και για τις ΗΠΑ και την ΕΕ ενα νέο, επίσης,  στρατηγικό δεδομένο στον ενεργειακό τομέα, αφού αποκτάται άλλος ένας ''νότιος-νότιος'' ενεργειακός διάδρομος Ενέργειας, πιο μακριά από την Ρωσία και την προβληματική (και ενοχλητική τελευταία) Τουρκία.

Οι επιπτώσεις στο Κυπριακό

Και συνεχίζει: Αναλυτές -που εξέταζαν αυτό το ενδεχόμενο υπό την σκιά όμως του μεγάλου κόστους- επισημαίνουν ότι η εξέλιξη αυτή θα έχει πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις και στο Κυπριακό καθώς η Άγκυρα θα βρεθεί με ένα ''μείον'' - και μάλιστα σημαντικό. Χωρίς  να σημαίνει  κατ' ανάγκην ότι αυτό θα την συνετίσει, η εξέλιξη από μόνη της δίνει αβαντάζ στην κυπριακή πλευρά.Υπάρχει βέβαια και η εκδοχή του ερεθισμού της ολοένα και αυτο-περιοριζόμενης  στην περιοχή Τουρκίας. Ωστόσο πολλές είναι οι πλευρές που έχουν λόγους να θέλουν να λειτουργήσουν οι υδρογονάνθρακες ως μέσο για την επίλυση των γενικότερων προβλημάτων και όχι για την επιδείνωσή τους. Βεβαίως  όλα αυτά είναι ακόμα σε πολύ πρώιμο στάδιο, ένα μόλις βηματάκι από τις απλές ευχές... Υπάρχει ωστόσο κινητικότητα και διαφαινόμενη δυναμική στην ''ενεργειακή διπλωματία''. Ίσως κάποια ακόμα βηματάκια γίνουν σε επικείμενες προγραμματισμένες διμερείς ή και τριμερείς συναντήσεις, καταλήγει η ανάλυση.

ΠΗΓΕΣ: Τheguardian.com, ΚΥΠΕ-CNA, aixmi.gr, ΑΠΕ-ΜΠΕ, onalert.gr

http://www.analystsforchange.org/