Το αεροσκάφος καθέτου εφορμήσεως Douglas SBD-2 Dauntless |
«Βύθισαν 4 εχθρικά αεροπλανοφόρα με τολμηρές αεροπορικές επιδρομές, αντιμετωπίζοντας λυσσαλέα αντίσταση και κατάφεραν να αλλάξουν την τροπή του πολέμου στον Ειρηνικό Ωκεανό». Απόσπασμα από την επιγραφή στο Μνημείο πεσόντων στα νησιά Μιντγουέι.
Το
διάστημα από 4 έως 7 Ιουν. 1942, η ευρύτερη θαλάσσια περιοχή των νήσων
Μιντγουέι στον Ειρηνικό Ωκεανό, αποτέλεσε το πεδίο μάχης των ναυτικών δυνάμεων
της Ιαπωνίας υπό τον Ναύαρχο Ισορόκου Γιαμαμότο (Isoroku
Yamamoto) και των ΗΠΑ υπό τον Ναύαρχο Τσέστερ Νίμιτς
(Chester Nimitz).
Οι ΗΠΑ αναδείχθηκαν οι νικητές της ναυμαχίας. Οι απώλειες των Ιαπώνων ανήλθαν
σε 4 αεροπλανοφόρα, ένα βαρύ καταδρομικό, 248 αεροσκάφη και 3.000 νεκρούς, ενώ
των ΗΠΑ σε 1 αεροπλανοφόρο, ένα αντιτορπιλικό, 150 αεροσκάφη και 307 νεκρούς.
Η Μάχη για την
Κυριαρχία στον Ειρηνικό Ωκεανό
Έξι
μήνες μετά την ιαπωνική επίθεση στο Περλ Χάρμπορ (7 Δεκ. 1941), οι Ιάπωνες
είχαν την ναυτική υπεροπλία κυρίως σε θωρηκτά και καταδρομικά, αλλά δεν είχαν
την πλήρη κυριαρχία στον Ειρηνικό Ωκεανό. Για να την αποκτήσουν έπρεπε να
καταστρέψουν τα αεροπλανοφόρα, τα οποία αποτελούσαν το ισχυρό χαρτί του στόλου
των ΗΠΑ. Ο Γιαμαμότο αποφάσισε να καταλάβει τα δύο μικρά νησάκια στην Ατόλη[1] Μιντγουέι, τα οποία
βρισκόντουσαν σε απόσταση 2.100 χλμ. βορειοδυτικά της Χαβάης και επί των οποίων
οι Αμερικάνοι είχαν κατασκευάσει αεροδρόμιο και ναυτικές εγκαταστάσεις. Τα δύο
νησάκια αύξαναν την ακτίνα δράσεως των πλοίων και των αεροπλάνων τους κατά
2.000 χλμ.
Χειριστές της Μοίρας 8 των τοπριλοπλάνων του αεροπλανοφόρου Hornet, επέζησε μόνο ένας |
Ναύαρχος Τσουίτσι Ναγκούμο |
Οι Διοικητές των Αεροπλανοφόρων
Ο
Νίμιτς ενίσχυσε τις δυνάμεις των νήσων Μιντγουέι, και σκόπευε κατά την διάρκεια
που τα ιαπωνικά αεροπλάνα θα βομβάρδιζαν τα Μιντγουέι, τα δικά του θα
προσπαθούσαν να βυθίσουν τα ιαπωνικά αεροπλανοφόρα. Οι πρωταγωνιστές της
ναυμαχίας ήσαν οι διοικητές της δυνάμεως των αεροπλανοφόρων. Τα αμερικανικά
αεροπλανοφόρα διοικούσε ο πανέξυπνος Αντιναύαρχος Ρέημοντ Σπρούανς (Raymond
Spruance), που αντικατέστησε την τελευταία στιγμή τον
ασθενήσαντα Αντιναύαρχο Γουίλιαμ Χάσλει (William Hasley) χωρίς να διαθέτει
εμπειρία σ’ αυτούς του είδους τα πλοία. Το παρατσούκλι του Σπρούανς ήταν
«ηλεκτρονικό μυαλό» λόγω της παροιμιώδους ψυχραιμίας του. Τα ιαπωνικά αεροπλανοφόρα
διοικούσε ο Αντιναύαρχος Τσουίτσι Ναγκούμο (Chuichi
Nagumo), ο οποίος θεωρείτο αξιωματικός της «παλιάς σχολής»
ναυτικός των κλασικών πολεμικών πλοίων επιφανείας. Η μοίρα έφερε τους δύο
πενηνταπεντάχρονους ναυτικούς αντιμέτωπους σε μία από τις μεγαλύτερες ναυμαχίες
αεροπλανοφόρων του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η Ναυμαχία
Ναύαρχος Ραίημοντ Σπρούανς |
Τα Αποτελέσματα
Ο
Γιαμαμότο διέταξε την επιστροφή του στόλου προς την Ιαπωνία. Το σχέδιό του να
καταστρέψει τα αμερικανικά αεροπλανοφόρα και να κυριαρχήσει στον Ειρηνικό ωκεανό
απέτυχε. Η μόνη επιτυχία υπήρξε η κατάληψη των δύο δυτικότερων από τις
Αλεούτιες νήσους. Στην ναυμαχία των Μιντγουέι, η ανδρεία και τόλμη περισσέψαν
και από τις δύο πλευρές. Όλες οι απώλειες πλοίων προκλήθηκαν από τα αεροσκάφη
των δύο στόλων. Το σπάσιμο του ιαπωνικού κρυπτογραφικού κώδικος συνέβαλε
αποφασιστικά στην αποκάλυψη του σχεδίου του Γιαμαμότο. Η διαταγή αλλαγής δύο
φορές του οπλισμού των αεροσκαφών από τον Ναύαρχο Ναγκούμο υπήρξε μοιραία για
την έκβαση της ναυμαχίας. Η τύχη βοήθησε τους Αμερικάνους, οι οποίοι παρότι
υστερούσαν σε πλοία δεν φοβήθηκαν την αναμέτρηση. Η ναυμαχία του Μιντγουέι
υπήρξε αποφασιστικής σημασίας γιατί οι Αμερικάνοι ανέλαβαν έκτοτε την
πρωτοβουλία των επιχειρήσεων. Η Ιαπωνία δεν αναπλήρωσε ποτέ την απώλεια των 4
αεροπλανοφόρων. Απαιτήθηκαν 3 ακόμη χρόνια σκληρών μαχών στην θάλασσα στον αέρα
και την στεριά και η ρίψη δύο ατομικών βομβών μέχρι να παραδοθεί η Ιαπωνία.
Αντιστράτηγος
ε.α. Ιωάννης Κρασσάς
Βιβλιογραφία
α. TIME LIFE BOOKS, The Rising Sun (Ο Ανατέλλων Ήλιος), 1977 Alexandria, Virginia USA.
β. ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ 20ου
ΑΙΩΝΟΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΧΡΥΣΟΣ ΤΥΠΟΣ, Αθήνα 1968Η ατόλη των νήσων Midway |
[1] Η ατόλη
είναι κατηγορία κοραλλιογενών νησιών, τα οποία έχουν δακτυλοειδές σχήμα και
βρίσκονται σε τροπικές θάλασσες. Στο κέντρο τους βρίσκεται η λιμνοθάλασσα, η
διάμετρος της οποίας μπορεί να φτάσει τα 75 χλμ.
[2]
Οι Αλεούτιες ή
Αλεούτες νήσοι (Aleutian Islands) είναι νησιωτικό τοξοειδές
σύμπλεγμα αποτελούμενο από 14 μεγάλα και 55 μικρότερα ηφαιστειακά νησιά.
Χωρίζουν τον βόρειο Ειρηνικό ωκεανό από τη Βερίγγειο θάλασσα. Εκτείνονται σε
απόσταση 2.500 χλμ. από την χερσόνησο της Αλάσκας.
[3]
Μαζί με το αδελφό
πλοίο Μουσάσι, ήταν τα μεγαλύτερα και βαρύτερα θωρηκτά που κατασκευάσθηκαν
ποτέ. Είχαν εκτόπισμα 72.800 τόνους, 263 μέτρα μήκος και 39 μέτρα πλάτος. Ήταν
εξοπλισμένα με πυροβόλα των 460 χιλ. και είχαν θωράκιση στα κύρια μέρη 660 χιλ.
συμπαγούς χάλυβα.
O Αρχηγος του Ιαπωνικου στολου Ναυαρχος Γιαμαμοτο διευθυνε αυτοπροσωπως την επιχειρηση, εχοντας υψωσει το σημα του στο θωρηκτο Γιαματο. Ο εξαιρετος και τυχερος* Ναυαρχος Νιμιτς ειχε απαφασισει να μεινει στο Περλ Χαρμπορ, για να παιξει ρολο συντονιστη και αναθεσε την διοικηση στον αρχαιοτερο των δυο ναυαρχων τον Φρανκ Φλετσερ που βρισκοταν στο Γιορκταουν........... Το πρωι της 4ης Ιουνιου, ο Φλετσερ πιεζε τον Σπρουανς να επιτεθει, αλλα ο Σπρουανς αξιωματικος του κλασικου ναυτικου, προτιμoυσε να πλησιασει περισσοτερο τον εχθρο. Ο εχθρος απεχει ακομα πανω απο 200 μιλλια. Με την πορεια και την ταχυτητα που εχουν την στιγμη εκεινη τα σκαφη η αποσταση αυτη θα περιορισθει στο μισο, αν αναβαλλουν την εξαπολυση των αεροπλανων ως τις 9. Ευτυχως ο Σπρουανς ειχε διατηρησει το επιτελειο του Χαλσεϋ και συγκεκριμενα τον αρχηγο του τον Πλοιαρχο Μάιλς Μπράουνινγκ. Αυτος καταπολεμα την αποψη του Ναυαρχου. Προορισμος των αεροπλανων ειναι να ριψοκινδυνευουν. Aυτο που εχει ουσιαστικη σημασια ειναι να αιφνιδιασης τον αντιπαλο την στιγμη που ειναι ευπροσβλητος. Και ειναι ευπροσβλητος τωρα αμεσως, γιατι ειναι υποχρεωμενος να περισυλλεξει τα αεροσκαφη, που επιστρεφουν απο τον βομβαρδισμο της Μιντγουαιη. Κρατουν στα χερια τους την ευκαιρια να βρουν τα Ιαπωνικα αεροπλανοφορα με γεματα τα καταστρωματα τους απο αεροπλανα, που δεν μπορουν να χρησιμοποιηθουν. Πρεπει ομως να εξαπολυθουν αμεσως τα αμερικανικα αεροπλανα. Ο Σπρουανς καταλαβε. Ο Σπρουανς εχει πεισθει. Ο Σπρουανς διακινδυνευει, για να μην χασει την ευκαιρια. Στις 6 και 56' το Εντερπραιζ και το Χορνετ αλλαζουν πορεια και ερχονται απο Ν - ΝΑ για να εχουν μπροστα τον αερα. Στις 7 και 2' τα πρωτα αεροπλανα απογειωνονται................ Στις 4 Ιουνιου το πρωι η Ιαπωνια ηταν αηττητη. Στις 4 Ιουνιου το βραδυ η Ιαπωνια ειχε ηττηθη. Ποτε η μακρα και πολυκυμαντη ιστορια των πολεμων δεν ειχε εμφανισει ανατροπη πιο αποτομη και πιο ολοκληρωτικη. *Διοικητης στο Περλ Χαρμπορ οταν επιτεθηκαν οι Ιαπωνες, ηταν ο Ναυαρχος Χασμπαντ Κιμμελ. Ο ασκητικος και φιλοπονος (και ατυχος) Ναυαρχος Κιιμμελ ηταν ενας ναυτικος με τετοια φημη, που παραμερισαν τριαντα δυο αρχαιοτερους Αξιωματικους, για να του εμπιστευθουν ταυτοχρονα τη διοικηση της ναυτικης μοιρας και την αρχηγια του Αμερικανικου στολου του Ειρηνικου. Αντικατασταθηκε μετα την καταστροφη του Περλ Χαρμπορ απο τον Ναυαρχο Τσεστερ Νιμιτς. Ο Προεδρος Ρουσβελτ προσπερασε εικοσι επτα Αξκους στην επετηριδα για να αναθεσει τελικα την Δκση του Ειρηνικου στον Νιμιτς. Ο ικανος και αποτελεσματικος (και τυχερος) Νιμιτς ηταν ενας απο τους καλυτερους στρατιωτικους ηγετες του Β'ΠΠ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο αρθρο εχει λαθη και ανακριβειες. Ενδεικτικα και χωρις να αποτελει οποιαδηποτε μομφη προς το προσωπο του συναδελφου τον οποιο εκτιμω, αναφερω τα παρακατω. Ο Σπρουανς δεν ηταν Αντιναυαρχος αλλα Υποναυαρχος. Προηχθη στον βαθμο του Αντιναυαρχου περιπου ενα χρονο αργοτερα (19 Ιουν. 1943) και εγινε full Admiral στις 21 Φεβ. 1944. Τα Αμερικανικα αεροπλανοφορα δεν τα διοικουσε ο Σπρουανς αλλα ο Φλετσερ, ο οποιος οπως αναφερω και στο προηγουμενο σχολιο ηταν αρχαιοτερος. Αναφερεται στο αρθρο "Υπό κανονικές συνθήκες οι βόμβες που ερίφθησαν δεν ήταν αρκετές για να τα βυθίσουν. Η ανατίναξη όμως των έμφορτων με τορπίλες αεροσκαφών και η ανατίναξη των βομβών που δεν χρησιμοποιήθηκαν είχαν σαν αποτέλεσμα να βυθισθούν σε πρώτο χρόνο τα 3 από τα 4 ιαπωνικά αεροπλανοφόρα (Ακάτζι, Κάγκα, Σορίου)". Οταν ενα αεροπλανοφορο δεχθει τετοια πληγματα, ακομα και αν δεν βυθιστει, με το καταστρωμα του γεματο τρυπες, με αποτελεσμα να μην ειναι δυνατον να απογειωθουν και να προσγειωθουν αεροσκαφη, με μειωμενη ταχυτητα, κλπ, αποτελει ευκολη λεια για τα εχθρικα αεροπλανα, πλοια και υποβρυχια. Αρα το θεμα δεν ειναι να επιπλεει ή οχι αν δεν μπορει να εκτελεσει την αποστολη του. Επισης δεν βυθιστηκαν σε πρωτο χρονο 3 Ιαπωνικα αεροπλανοφορα αλλα μονο δυο (το ιδιο απογευμα) το Καγκα και το Σορυου. Το Ακαγκι επλεε ολη την νυχτα και δεχθηκε την χαριστικη βολη την αυγη κατα διαταγη του Γιαμαμοτο. "Ο πρωτος μου πολεμικος στοχος" θα πει κλαιγοντας αργοτερα ο κυβερνητης του αντιτορπιλικου που ειχε αναλαβει να αποτελειωσει το μεγαλο πολεμικο. Το ιδιο συνεβη και με το Γιορκταουν που βυθιστηκε απο τους Ιαπωνες............. Aλλο ενα παραδειγμα σχετικα με αυτο, ειναι το οτι συνεβει στο Μικουμα. Ενα ειναι σιγουρο. Η θεα τυχη ηταν συνεχεια με το μερος των Αμερικανων. Εξακολουθουσε να καταδιωκη τους Ιαπωνες και μετα την ναυμαχια. Οταν μετα απο την διαταγη του Γιαμαμοτο,τα Ιαπωνικα σκαφη εκαναν μεταβολη ανακρουοντας πρυμνη, τα βαρια καταδρομικα Μικουμα και Μογκαμι συγκρουστηκαν. Τα αλλα καταδρομικα τα αφησαν να προχωρουν μονα τους με ταχυτητα μερικων κομβων. Το Αμερικανικο υποβρυχιο Ταμπορ οδηγησε προς τα δυο αυτα καταδρομικα τα ιπταμενα φρουρια της Μιντγουεϊ. Το Μικουμα κατακτυπημενο βυθιζεται μετα απο μερικες ωρες. Το Μογκαμι σαν απο θαυμα κατορθωνει να φθασει σε μια Ιαπωνικη βαση. Οι επισκευευς το ακινητοποιησαν για ενα χρονο. Τελος ειναι πολυ ευφυες αυτο που ειπε στην ταινια Μιντγουεϊ ο Ναυαρχος Νιμιτς (Henry Fonda) "........Οι Ιαπωνες τα ειχαν ολα.............Ημασταν καλυτεροι απο τους Ιαπωνες ή απλα πιο τυχεροι!"
ΑπάντησηΔιαγραφή