ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Βρυξέλλες για ενέργειες Τουρκίας και απόψεις Στρατηγού Κωσταράκου

Ποια η αξία των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 22ας Μαρτίου 2018 αναφορικά με την Τουρκία; Τις σκέψεις του μοιράζεται μαζί μας ο Έλληνας πρόεδρος της Στρατιωτικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Στρατηγός Μιχαήλ Κωσταράκος:

1. Ζητήσαμε απο την ΕΕ να εκδηλώσει την σαφή υποστήριξη της στα θέματα που έχουν δημιουργηθεί με μια τρίτη χώρα, την Τουρκία. Οι δηλώσεις της Ύπατης Εκπροσώπου Μογκερινι πριν από μερικές μέρες και τα χθεσινά συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου εκφράζουν ακριβώς αυτό τον κοινό προβληματισμό για την κατάσταση και την υποστήριξη στην Ελλάδα και την Κύπρο. 

2. Οι ενέργειες και δηλώσεις της ΕΕ όταν λαμβάνονται, είναι πολύ σημαντικές, γιατί εκφράζουν την ομόφωνη γνώμη των 28 κρατών μελών. Εξαιρετικά δύσκολη και επίπονη διαδικασία. Ανάμεσα στους 28 υπάρχουν κράτη που υπό άλλες συνθήκες δεν θα έπαιρναν θέση γιατί αγνοούν το θέμα ή δεν τους αφορά, ή μπορεί να έχουν και άλλα συμφέροντα. Κι η ηγεσία της ΕΕ είναι πάντα πολύ προσεκτική για τον τρόπο που θα ξοδέψει το πολιτικό της κεφάλαιο. Το ότι όλοι (Ηγεσία και Κράτη μέλη) συμφώνησαν σε μια τέτοια δήλωση δείχνει αλληλεγγύη προς την Ελλάδα και την Κύπρο και ευθυγράμμιση μέσα σ ένα γενικό πολιτικό πλαίσιο που διαμορφώνεται από την ανάγκη επιβίωσης και ανάδειξης της ΕΕ σαν μιας σημαντικής γεωπολιτικής οντότητας.

3. Πρόκειται για πολιτικές δηλώσεις που εξυπηρετούν τη γενικότερη πολιτική κατάσταση και θέση και της Ελλάδος και της ΕΕ. Οι δηλώσεις και οι αποφάσεις αυτές εξυπηρετούν αποκλειστικά το πολιτικό πλαίσιο και τους πολιτικούς σκοπούς της υπόθεσης. Δεν πρέπει να συγχέονται με πρακτικά μέτρα όπως αποστολή δυνάμεων ή επιβολή κυρώσεων για τα οποία απαιτούνται νέες συγκεκριμένες ομόφωνες αποφάσεις. 

4. Η θέση της Ελλάδος δεν στηρίχθηκε σε επίκληση των υφιστάμενων άρθρων των Συνθηκών της ΕΕ για την επίδειξη αμοιβαίας υποστήριξης και αλληλεγγύης (άρθρα 42-7 και 222) όπως συνέβη με την αμοιβαία υποστήριξη που ζητήθηκε και λήφθηκε από τη Γαλλία μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι γιατί οι συνθήκες είναι διαφορετικές. Συνεπώς το αποτέλεσμα επιτεύχθηκε χωρίς οι δυνατότητες μας μέσα στο ισχύον πολιτικό πλαίσιο να εξαντληθούν πρόωρα.

5. Οι ισχύουσες Συνθήκες της ΕΕ δεν επιτρέπουν την ανάληψη από την ΕΕ οποιασδήποτε στρατιωτικής αποστολής ή επιχείρησης εντός των συνόρων της ΕΕ. Για τέτοιες ενέργειες αν απαιτηθούν πρέπει να αλλάξουν οι ισχύουσες Συνθήκες της ΕΕ. 

6. Η άμυνα κάθε χώρας είναι καθαρά εθνική υπόθεση και ευθύνη. Οι Ένοπλες Δυνάμεις των κρατών μελών είναι επιφορτισμένες με αυτή την αποστολή. Σε γενικότερο Ευρωπαϊκό πλαίσιο η συλλογική άμυνα του ευρύτερου ευρωπαϊκού χώρου είναι ευθύνη του ΝΑΤΟ στο οποίο μετέχει και η Τουρκία. 

7. Τα σύνορα της Ελλάδος είναι και σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό έχει γίνει αποδεκτό από όλους. Τα σύνορα της ΕΕ όμως προστατεύονται όχι από Ένοπλες Δυνάμεις αλλά από δυνάμεις επιβολής του νόμου όπως Χωροφυλακή, Αστυνομία, Συνοριοφυλακή, Ακτοφυλακή, Λιμενικό κλπ. Τα Εθνικά σύνορα ελέγχονται, προστατεύονται ή αμύνονται όπως κάθε χώρα αποφασίσει. 

8. Δεν υπάρχει Ευρωπαϊκός Στρατός με την έννοια των προσδιορισμένων υπαρκτών στρατιωτικών δυνάμεων στις οποίες μπορεί να ανατεθεί μια στρατιωτική αποστολή υποστήριξης ή ενίσχυσης των Ενόπλων Δυνάμεων ενός Κράτους Μέλους στη διάρκεια μιας κρίσης. Κανένας δεν πρέπει να περιμένει Γάλλους ή Γερμανούς στρατιώτες να εμφανιστούν στα σύνορα του και να πολεμήσουν μαζί του στα πλαίσια της ΕΕ και κατά τη διάρκεια μιας κρίσης. 

9. Δεν είναι σωστή θέση να υποτιμούμε την αξία των υποστηρικτικών πολιτικών διεργασιών και διπλωματικών ενεργειών, απαιτώντας μόνο αριθμό αεροσκαφών και αρμάτων μάχης. Η βασική ερώτηση του Στάλιν για το πόσες μεραρχίες διαθέτει ο Πάπας νομίζω ότι έχει απαντηθεί εδώ και πολλά χρόνια, όχι θετικά για τον Σοβιετικό ηγέτη και τη χώρα του. Το πολιτικό σύστημα της Δύσης στηρίζεται στις διπλωματικές διεργασίες, συνομιλίες και διάλογο και ακολουθώντας το διπλωματική παράδοση του Βυζαντίου θεωρεί τις στρατιωτικές ενέργειες και τη ένοπλη βία σαν τελευταία καταφυγή. Όπως αποδείχθηκε στους Παγκόσμιους πολέμους και στους πολέμους του Κόλπου, όταν τελικά θα αποφασισθεί η ένοπλη αντιπαράθεση αυτή θα γίνει με εμμονή στο σκοπό και τη μέγιστη συγκέντρωση δυνατοτήτων για την ταχύτατη επίτευξη αποφασιστικού αποτελέσματος. Και τελικά η Δύση θα επικρατήσει. 

10. Η αποτροπή και η άμυνα της Ελλάδος είναι ευθύνη της Κυβέρνησης και των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων και θα διεξαχθεί αποκλειστικά από αυτές. Αυτό κάναμε πάντα, αυτό θα πρέπει να συνεχίσουμε να κάνουμε και τώρα. Δεν υπάρχει άλλη επιλογή και δεν υπάρχουν άλλες εναλλακτικές λύσεις. <<...Και μόνοι και μετά πολλών...>> Εξ άλλου όπως μας έχει εξηγήσει και από πολύ παλιά ο Θουκυδίδης <<ο ισχυρός πράττει όσα του επιτρέπει η δύναμη του και ο αδύναμος υφίσταται όσα του επιβάλλει η αδυναμία του>>. Είμαστε και πάντα πρέπει να είμαστε οι ισχυροί για την υπεράσπιση της Ελλάδος μας.

Ακολουθούν τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το Δυτικά Βαλκάνια και τις ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο. Το κείμενο είναι απόλυτα ξεκάθαρο και αντικατοπτρίζει πλήρως την αναταραχή που δημιουργεί η πολιτική της Τουρκίας στην Αν Μεσόγειο και το Αιγαίο. Τα κείμενα αυτά είναι πραγματικά ισχυρά γιατί είναι ομόφωνα συμφωνημένα από τα 28 κράτη μέλη της ΕΕ.

 

Ελληνικό Κείμενο

Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τα Δυτικά Βαλκάνια και για τις ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο πέλαγος, 22 Μαρτίου 2018

Δυτικά Βαλκάνια

1. Υπό το πρίσμα της ανακοίνωσης της Επιτροπής της 6ης Φεβρουαρίου 2018, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο:

• αναμένει με ενδιαφέρον τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων που θα πραγματοποιηθεί στις 17 Μαΐου 2018 στη Σόφια και η οποία προβλέπεται ότι θα επικεντρωθεί στην εκ νέου επιβεβαίωση της ευρωπαϊκής προοπτικής για την περιοχή, στην ανάληψη απτών και ορατών πρωτοβουλιών με στόχο να βελτιωθεί η υλική και ανθρώπινη διασύνδεση τόσο εντός της περιοχής όσο και με την ΕΕ, καθώς και στη διερεύνηση τρόπων καλύτερης συνεργασίας απέναντι σε κοινές προκλήσεις, όπως η ασφάλεια και η μετανάστευση·
• επιβεβαιώνει ότι το Συμβούλιο θα ασχοληθεί με τη διεύρυνση τον Ιούνιο.

Ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο Πέλαγος

1. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει απερίφραστα τις συνεχείς παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο Πέλαγος και υπογραμμίζει την πλήρη αλληλεγγύη του προς την Κύπρο και την Ελλάδα.
2. Υπενθυμίζοντας τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Οκτωβρίου του 2014 και τη δήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου 2005, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί επειγόντως την Τουρκία να σταματήσει αυτές τις ενέργειες και να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου να ερευνά και να εκμεταλλεύεται τους φυσικούς της πόρους σύμφωνα με το ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο.
3. Σε αυτό το πλαίσιο, υπενθυμίζει την υποχρέωση της Τουρκίας να σέβεται το διεθνές δίκαιο και τις σχέσεις καλής γειτονίας και να εξομαλύνει τις σχέσεις με όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Κυπριακής Δημοκρατίας.
4. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέφρασε βαθιά ανησυχία για τη συνεχιζόμενη κράτηση πολιτών της ΕΕ στην Τουρκία, συμπεριλαμβανομένων δύο Ελλήνων στρατιωτικών, και ζητεί την ταχεία και θετική επίλυση των ζητημάτων αυτών στο πλαίσιο διαλόγου με τα κράτη μέλη.
5. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί τα ζητήματα αυτά.

Αγγλικό Κείμενο

Western Balkans and actions by Turkey in the Eastern Mediterranean and the Aegean Sea, 22 March 2018

Western Balkans

8. Against the background of the Commission Communication of 6 February 2018, the European Council:

• looks forward to the EU-Western Balkans Summit to be held in Sofia on 17 May 2018, which is expected to focus on reaffirming the European perspective of the region, launching concrete and visible initiatives to improve the physical and human connectivity within the region and with the EU, and addressing how to better engage together on shared challenges such as security and migration;
• confirms that enlargement will be addressed by the Council in June. 

Actions by Turkey in the Eastern Mediterranean and the Aegean Sea

12. The European Council strongly condemns Turkey's continued illegal actions in the Eastern Mediterranean and the Aegean Sea and underlines its full solidarity with Cyprus and Greece.
13. Recalling its conclusions of October 2014 and the Declaration of 21 September 2005, the European Council urgently calls on Turkey to cease these actions and respect the sovereign rights of Cyprus to explore and exploit its natural resources in accordance with EU and International Law.
14. In this context, it recalls Turkey's obligation to respect International Law and good neighbourly relations, and normalize relations with all EU Member States including the Republic of Cyprus.
15. The European Council expressed its grave concern over the continued detention of EU citizens in Turkey, including two Greek soldiers, and calls for the swift and positive resolution of these issues in a dialogue with Member States.
16. The European Council will remain seized of these matters.