Ο Γαλλοπρωσικός Πόλεμος του 1871

Ο Καγκελάριος Βίσμαρκ και ο Αυτοκράτορας Ναπολέων Γ΄

«Πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού».Καγκελάριος Όττο Φον Βίσμαρκ.

Την 19η Ιουλίου 1871, η Γαλλία κήρυξε τον πόλεμο κατά του Βασιλείου της Πρωσίας,το οποίο ηγείτο της «Ενώσεως των Βορείων Γερμανικών Κρατών». Η υποψηφιότητα του Γερμανού πρίγκιπος Λεοπόλδου του οίκου των Χοεντσόλερν (Hohenzollern), για το στέμμα του βασιλείου της Ισπανίας, υπήρξε η αφορμή του πολέμου. Ο Πρώσος Βασιλεύς Γουλιέλμος Α΄ αρνήθηκε να δεσμευτεί στην κυβέρνηση της Γαλλίας, ότι Γερμανός πρίγκιπας δεν θα καταλάμβανε ποτέ τον ισπανικό θρόνο. Η Γαλλία δεν επιθυμούσε να αναδειχθεί η Γερμανία, σε ηγέτιδα δύναμη της ευρωπαϊκής ηπείρου. Οι εχθροπραξίες τερματίσθηκαν την 28η Ιανουαρίου 1871. Η Γερμανία αναδείχθηκε η μεγάλη νικήτρια του πολέμου. Τα πρωσικά και γερμανικά στρατεύματα υπό την διοίκηση του μεγαλοφυούς Στρατηγού Χέλμουτ Φον Μόλτκε[1] νίκησαν κατ’ επανάληψη τον γαλλικό στρατό. Την 1η Σεπτεμβρίου 1870, στις μάχη του Σεντάν συνελήφθη αιχμάλωτος ο αυτοκράτορας της Γαλλίας Ναπολέων Γ΄, ο επονομαζόμενος «μικρός». Την 10η Μαΐου 1871, οι εμπόλεμοι υπέγραψαν στην Φρανκφούρτη την ομώνυμη Συνθήκη Ειρήνης. Η ηττημένη Γαλλία παραχώρησε στην Γερμανία, τις πλούσιες σε κοιτάσματα άνθρακος και χάλυβος, περιοχές της Αλσατίας και της Λωρραίνης και υποχρεώθηκε στην καταβολή πολεμικών αποζημιώσεων ύψους 2 δισεκατομμυρίων φράγκων.

Η Αντιπαράθεση

Η σαρωτική γερμανική νίκη οφειλόταν στην επιστράτευση 1,5 εκατομμυρίων ανδρών σε μικρό χρόνο και στην ταχεία μεταφορά τους στο μέτωπο. Η Γαλλία επιστράτευσε δύο εκατομμύρια άνδρες, αλλά υστερούσε του αντιπάλου της σε οργάνωση και στρατηγική. Οι απώλειες των νικητών ανήλθαν σε 145.000 άνδρες (44.000 νεκροί), ενώ των ηττημένων σε 760.000 (138.000 νεκροί). Οι άμαχοι νεκροί ανήλθαν σε 250.000. Η συνεισφορά του Καγκελάριου Όττο Βίσμαρκ[2] στην νίκη των γερμανικών όπλων ήταν πολύ μεγάλη. Υπό την ηγεσία του, η Γερμανία απέκτησε σύγχρονες υποδομές και αναπτύχθηκε σε όλους τους τομείς. Η ισχυρή βιομηχανία και το πυκνό σιδηροδρομικό της δίκτυο, υπήρξαν οι πολλαπλασιαστές ισχύος του Γερμανικού στρατού. Ο Βίσμαρκ κατόρθωσε να ενοποίηση όλα τα ανεξάρτητα γερμανικά κρατίδια σε ένα ισχυρό κράτος. Ο Κάιζερ Γουλιέλμος Α΄ ανακηρύχθηκε ο πρώτος αυτοκράτορας της ενοποιημένης Γερμανίας. Ο ανταγωνισμός των δύο χωρών για την ηγεμονία της Ευρώπης ξεκίνησε με τους Ναπολεόντειους πολέμους (1803-1815). Μέσα σε διάστημα 30 χρόνων, από το 1914 μέχρι το 1945, οι δύο χώρες πολέμησαν λυσσαλέα η μία την άλλη στις αιματηρές συγκρούσεις των δύο παγκοσμίων πολέμων.

O Γάλλος Πρόεδρος Ντεγκώλ και ο Γερμανός Καγκελάριος Αντενάουερ

Η Συμφιλίωση

Το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου βρήκε τις δύο χώρες αιμορραγούσες και κατεστραμμένες και την Γερμανία επιπροσθέτως διαμελισμένη. Ο οραματιστής Ουίνστων Τσώρτσιλ έθεσε ως προϋπόθεση επιτυχίας της ευρωπαϊκής ενοποιήσεως, τη δημιουργία μιας ισχυρής συμμαχίας μεταξύ της Γαλλίας και της Γερμανίας. Την 22^α Ιαν. 1963, με την υπογραφή συνθήκης στο μέγαρο Ελυζέ των Παρισίων, ο Πρόεδρος της Γαλλίας Σαρλ ντε Γκωλ και ο Καγκελάριος της Δυτικής Γερμανίας Κόνραντ Αντενάουερ έθεσαν τις βάσεις του «γάλο-γερμανικού άξονος». Οι δύο χώρες παραμέρισαν αντιπαλότητα δύο αιώνων, με εκατομμύρια νεκρούς, χάριν της ευημερίας και της ασφάλειας των λαών τους. Οι δύο ηγέτες υπέγραψαν την ιστορική συνθήκη, αγνοώντας την σκληρή κριτική και τις κατηγορίες που εκτοξεύθηκαν εναντίον τους. Η επωφελής συνεργασία της Καγκελαρίου Άνγκελας Μέρκελ και του Προέδρου Εμμανουέλ Μακρόν, αποτελούν παράδειγμα για το πως οι χώρες οδηγούνται στην ευημερία και την πρόοδο. Δεν είμαι σε θέση να εκτιμήσω με βεβαιότητα ποιο θα είναι το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, αλλά το μέλλον της Γαλλίας και της Γερμανίας το θεωρώ ευοίωνο.

Η Προσαρμογή

Ο Δαρβίνος ανέπτυξε την θεωρία ότι τα είδη που δεν προσαρμόζονται είναι καταδικασμένα να εξαφανιστούν. Οι καταστάσεις μεταβάλλονται και οφείλουμε να προσαρμοζόμαστε στα νέα δεδομένα. Ως έθνος θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε τις δυνατότητες μας, την διεθνή κατάσταση και να αξιολογήσουμε και να ιεραρχήσουμε τόσο τις υπάρχουσες απειλές, όσο και τις φερέγγυες συμμαχίες με άλλα κράτη. Το 369 π.Χ., η Αθήνα και η Σπάρτη, παρά την αντιπαλότητα 60 χρόνων, συμμάχησαν προκειμένου να αντιμετωπίσουν τον Θηβαίο Στρατηγό Επαμεινώνδα. Κάθε άνθρωπος έρχεται στην ζωή του αντιμέτωπος με τη λήψη δύσκολων αποφάσεων. Οι αποφάσεις των ηγετών ξεχωρίζουν, γιατί αφορούν τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων. Οι μεγάλοι αποφάσεις χαρακτηρίζουν τους μεγάλους ηγέτες, οι οποίοι αναλαμβάνουν τις ιστορικές του ευθύνες τους έναντι των λαών τους. Όταν ο ηγέτης δεν αντέχει το βάρος των μεγάλων αποφάσεων καταφεύγει σε διάφορες δικαιολογίες, με κυριότερη αυτή της επικλήσεως του λαϊκού αισθήματος. Ο καθένας κρίνεται ανάλογα με τα έργα του και αφήνει το αποτύπωμά του από το πέρασμά του σ’ αυτή την ζωή. Άπαντες κρίνονται.

Αντιστράτηγος ε.α. Ιωάννης Κρασσάς

Βιβλιογραφία

α. Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό «ΗΛΙΟΥ», Αθήνα 1951.

β. Εγκυκλοπαίδεια ΠΑΠΥΡΟΣ LAROUSSEBRITTANICA, Εκδοτικός οίκος ΠΑΠΥΡΟΣ, Αθήνα2007.

---

[1] Ο Πρώσος Στρατάρχης Χέλμουτ Καρλ Μπέρνχαρντ Γκράφ Φον Μόλτκε (1800-1891). Υπήρξε μία από τις μεγαλύτερες στρατιωτικές φυσιογνωμίες του 19ου αιώνος. Αναμόρφωσε εκ βάθρων τον Πρωσικό και στην συνέχεια τον Γερμανικό στρατό και οργάνωσε την εργασία των επιτελείων επί επιστημονικής βάσεως. Η απεικόνιση των μονάδων στους χάρτες επιχειρήσεων με συνθηματικές παραστάσεις και ο χρωματισμός των φίλιων με μπλε και των εχθρικών δυνάμεων με κόκκινο ήσαν δικής του εμπνεύσεως. Διέθετε συγχρόνως μοναδική θεωρητική κατάρτιση και ηγετικές ικανότητες. Οι Γερμανοί στρατηγοί των δύο παγκοσμίων πολέμων ακολούθησαν πιστά τις θεωρίες του και εφάρμοσαν τις αρχές του.

[2] Ο Όττο Έντουαρντ Λέοπολντ, Πρίγκιπας του Βίσμαρκ, Δούκας του Λάουνμπεργκ (Lauenburg) (1815-1898). Ο σημαντικότερος Γερμανός πολιτικός του 19ου αιώνος. Ως Πρόεδρος της Πρωσίας πραγματοποίησε την ενοποίηση της Γερμανίας το 1871. Υπήρξε ο πρώτος Καγκελάριος της Γερμανικής Αυτοκρατορίας.